۱۳۹۲ مرداد ۳۰, چهارشنبه

گفتنی های تغذیه : ۵ - میوه ی "سیب" و برخی خواص آن


سیب یک میوه ی درختی از خانواده گلسرخیان است. سیب گلاب، سیب سرخ، سیب سبز و سیب وحشی از جمله انواع گوناگون این میوه ی درختی است. انواع وحشي آن كوچك و پرورش يافته ی آن درشت مي باشد. سيب نوع ترش و شيرين نیز دارد.
موطن اصلی سیب حوالی قفقاز، ترکمنستان و نامیه هایی از شوروی سابق است.اروپای غربی، آمریکا، کانادا، ژاپن، چین، فرانسه، آلمان ، ترکیه، هندوستان و ایران جزو کشورهای عمده تولید کننده سیب هستند. در ايران، اين درخت بصورت وحشي در جنگل هاي شمال وجود دارد. در لاهيجان و رودسر آنرا آسيب ، هسي و هسيب و در مازندران به آن سه مي گويند.

ارزش غذایی سیب: سيب داراي ويتامين و مواد مغذي زيادي است و و شاید بهمین جهت است كه يك ضرب المثل انگليسي مي گويد خوردن يك سيب در روز، مردم را از رفتن نزد پزشک بي نياز مي كند. عوامل مغذی در هر ۱۰۰ گرم سیب (با پوست) بشرح زير است : انرژی ۵۲ کالری/ کربوهیدرات‌ها ٨٠ /١٣ گرم/ قندها ۳۹ / ١٠ گرم/ فیبر  ٤ / ٢ گرم/ چربی ۰٫۱۷ گرم/ پروتئین ۰٫۲۶ گرم/ آب ۸۵٫۵۶ گرم
ناگفته نماند كه ويتامين هاي وجود در سيب بيشتر در پوست سيب وزير پوست آن قرار دارد بنابراين آنهايي كه مي توانند پوست سيب را هضم كنند بهتر است كه آنرا با پوست ميل كنند و اگر مي خواهند پوست آنرا بكنند بهتر است كه سيب را خيلي نازك پوست كنند. کارشناسان تغذیه معمولا توصیه می کنند هميشه سيب با پوست خورده شود زيرا مقدر زيادي پكتين در پوست سيب وجود دارد. پکتین یک پلیمر اشتقاقی قندی اسیدی و کربوهیدراتی است که در پوست و هسته ی اغلب میوه‌های خام وجود دارد. در واقع، پکتین همان «سیمان» ساختاریی است که کمک می‌کند تا دیواره‌ های سلولی در کنار هم بمانند. سيب هايي كه در بازارهاي داخل ايران يا آمريكا و كانادا بفروش مي رسد روي آن داراي يك لايه چربي براي حفاظت آن مي باشد. بنابراين حتما اين سيب ها را بدقت بشوئيد. آنهائيكه داراي معده ضعيف هستند بايد سيب را بسيار نازك پوست بگيرند كه پكتين ها و ويتامين هاي آن از بين نرود.

سیب و سرطان: خوردن روزانه یک سیب با پوست، می تواند از بیماری سرطان جلوگیری کند. تحقیقات نشان می دهند که صد گرم سیب تازه بهمراه پوست خود، حاوی ترکیب آنتی اکسیدانی است که ۱,۵ میلی گرم ویتامین ث بهمراه دارد.آنتی اکسیدان، ترکیبی است که از رشد سلولهای سرطانی جلوگیری می کند. تحقیقات به عمل آمده توسط پژوهشگران و انکولوژیستها ثابت کرده است که مصرف پوست سیب از بروز اغلب سرطانها بویژه سرطان روده و جگر جلوگیری می کند. همچنین خوردن سیب با پوست به بیماران سرطانی نیز توصیه می گردد، چرا که این میوه لذیذ، در درمان این بیماری بسیار کارا و موثر است. پیشنهاد برخی از پزشکان به بیماران سرطانی، مصرف سه عدد سیب در روز، البته با پوست است. یک عدد (نیم ساعت) قبل از صبحانه، یک عدد قبل از نهار و یکی پس از شام. شاید خوردن سیب بدون پوست لذیذ تر از سیب با پوست آن باشد، اما این نکته را نباید فراموش کرد که با پوست کندن سیب و دور انداختن آن، در واقع خاصیت اصلی آن دور انداخته می شود.پوست سیب هر چه سرخ تر باشد حاولی آنتی اکسیدان بیشتری است.
خواص سيب شيرين
١ - سيب يك ميوه قليايي و تميز كننده بدن است و بعلت درا بودن پكتين زياد، آب اضافي بدن را خارج مي سازد.
٢ - سيب را مي توان براي برطرف كردن اسهال حتي براي كودكان بكار برد. بدين منظور سيب را بايد رنده كرد .سيب را مي توان پخت و براي آنهايي كه روده ی تنبل دارند استفاده نمود. در عمل، سیب را روي آتش ملايمي مي پزند و البته حتما بايد از ظرف لعابي يا تفلان استفاده كرد زيرا به اين طريق پكتين  و ويتامين هاي آن حفظ مي شود.
٣ - شربت سيب بهترين دارو براي درمان سرفه و گرفتگي صدا مي باشد. براي تهيه شربت سيب بايد يك كيلو سيب را شسته و با پوست قطعه قطعه كرد و در يك ليتر آب پخت. سپس آنرا با پارچه نازكي صاف و چند حبه قند به آن اضافه مي كنند و دوباره روي آتش ملايم قرار مي دهند تا قوام بيايد و سپس آن را از روي آتش بر مي دارند و روزي سه تا چهار فنجان از اين شربت مي نوشند.
٤ - سيب داراي مقدر زيادي كلسيم است و كلسيم سيب به بدن كمك مي كند كه كلسيم غذاهاي ديگر را نيز جذب كند.
۵ - سيب، يبوست را برطرف مي كند و براي خستگي مفرط مفيد است.
٦ - دم كرده ی برگ درخت سيب، ادرار آور است و درمان كننده ی التهاب كليه و مثانه مي باشد.
٧ - آب سيب، داروي موثري براي درمان سرما خوردگي و گرفتگي صدا و سرفه است.
٨ - سيب، مقوي كبد و اشتها آور است.
٩ - سيب، براي درمان تنگي نفس بسيار مفيد است و حتي بوئيدن سيب نيز اين خاصيت را دارد.
١٠ - سيب پخته، تقويت كننده ی معده و كبد و دفع كننده ی سودا  و سموم بدن است.
١١ - سيب، حرارت را از بدن خارج مي سازد.
١٢ - سيب، درد چشم را برطرف مي كند.
١٣ - خوردن سيب حتي براي آنهايي كه بيماري قند دارند مفيد است چون قند خون را بالا نمي برد.
١٤ - كساني كه مي خواهند لاغر شوند حتما بايد سيب را با پوست بخورند.
١۵ - دم كرده ی گل سيب داروي سرفه و تورم مجراي تنفسي است.
١٦ - سيب داروي خوبي براي درمان زخم ها مي باشد.
١٧ - سيب بهترين دارو براي سوء هاضمه است زيرا داراي مقدار زيادي پكتين است.
١٨ - تنقيه ی آب سيب براي بيماري هاي روده بسيار موثر است.
١٩ - اگر پوست سيب را مانند چاي دم كنند و بياشامند براي كليه مفيد است.
٢٠ - پس از تهيه ی آب سيب در منزل بايد فورا آن را نوشيد زيرا در اثر ماندن آنزيم اي خود را از دست مي دهد.
٢١ - آب سيب براي زيبايي پوست استفاده زيادي دارد و براي از بين بردن چين و چروك پوست موثر است.
خواص سيب ترش
١ - سيب ترش قابض است و حالت استفراغ و دل بهم خوردگي را از بين مي برد.
٢ - پخته ی سيب ترش درمان اسهال خوني است.
٣ - آب سيب ترش مخلوط با انار براي تقويت معده و درمان اسهال و دل بهم خوردگي بكار مي رود.
٤ - رب سيب ترش علاج اسهال ، استفراغ و درد و غم است.
۵ - مرباي شكوفه ی سيب براي ضعف معده و ازدياد نيروي جنسي مفيد است.
٦ - سيب ترش براي آنهائي كه مزاج گرم دارند بسيار مفيد است بالعكس آنهائي كه مزاج سرد دارند بايد سيب شيرين بخورند
رباعی "سیب " از همین نگارنده
یاوه گویی زیر چندین شاخ سیب/ غیراز آن ، کاری و رفتاری نماند/ ثبت_میزان دم و بغض فضا/ در توان_ هیچ ابزاری نماند!
دكتر منوچهر سعادت نوري
منابع و مآخذ
سیب : تارنمای دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا
سیب : تارنمای پایگاه اطلاع رسانی پزشکان ایران
سیب : تارنمای همشهری آنلاین
سیب : تارنمای بوستان
سیب و سرطان : تارنمای ایران سلامت
زنجیره ی ”سیب“ و سروده ها : تارنمای ایرانیان