ماجرای زندگی او
الکسی توکویل با نام کامل الکسی شارل آنری موریس کلرل دو توکویل (زاده ۲۹ ژوئیه ۱۸۰۵ در پاریس، فرانسه - درگذشته ۱۶ آوریل ۱۸۵۹ در "کان" شهری در جنوب فرانسه) یکی از مهمترین متفکران قرن نوزدهم فرانسه است. وی تاریخ نگار، حقوق‌دان، فیلسوف و یکی از بنیان گذاران جامعه شناسی بوده است. یکی از مسائل اصلی مورد توجه او «دموکراسی» و «آزادی» در فرانسه بعد از انقلاب و آمریکاست که در دو کتاب مهم وی "انقلاب فرانسه و رژیم پیش از آن" و "تحلیل دموکراسی در آمریکا" بررسی شده است. برخی از اندیشمندان، دو جریان اصلی نیمه اول قرن نوزدهم را «لیبرالیسم سیاسی توکویل» در مقابل «مارکسیسم» می‌دانند. توکویل زود درگذشت و اندیشه‌اش ناشناخته ماند اما در سال های اخیر شاهد بازگشت به او هستیم. "ریمون آرون" در کتابش با عنوان مراحل اساسی اندیشه در جامعه شناسی بسیار از توکویل یاد کرده و وی را در کنار متفکرانی چون ارسطو، مونتسکیو، مارکس، وبر، دورکیم و پاره‌تو قرارداده است. از نظر او توکویل بیشتر ادامه‌دهندهٔ مونتسکیو است تا جامعه‌شناسان کلاسیک. "ریمون بودِن" نیز معتقد است روندهایی که توکویل در صد و هفتاد سال پیش تشخیص داده هنوز از روندهای جدی جامعه کنونی ماست. برای فهم جامعه جدید در اندیشه توکویل بایدنظریه کلان او را مورد توجه قراردهیم. اگرنظریه کلان آگوست کنت،کارل مارکس وامیل دورکیم به ترتیب نامشان جامعه صنعتی،جامعه سرمایه داری،جامعه ارگانیکی است نام نظریه توکویل"جامعه دموکراتیک " است.جامعه دموکراتیک (یابقول جامعه شناسان متاخر مدرنیته)جامعه ای است که خصیصه اصلی اش میل به"برابرشدن شرایط اجتماعی" است. توکویل در ایران، همچنین در سال های پس از دهه ۱۳۷۰، مورد توجه جامعه شناسان نسل اخیر قرار گرفته است: منابع گوناگون و بسیاری از تارنماها
توکويل در يک دوره خاصي از سياست و تاريخ فرانسه مي‌زيست: او بعد از انقلاب کبير فرانسه در يک دوره نماينده مجلس فرانسه شد. توکويل حامل افکار جديدي بود. اول اينکه در بيست و پنج سالگي به آمريکا مسافرت کرد. او کتاب دموکراسي در آمريکا را پس از اين سفر نوشت و مسائلي را که ديده بود و يا درک مي‌کرد در پارلمان فرانسه مطرح مي‌کرد. او آمريکا را به عنوان دنياي جديدي مي‌دانست که دنياي قديم به آن احتياج خواهد داشت و سرانجام اينکه آينده را از آن دموکراسي مي‌دانست. البته در آن زمان اين حرف‌ها در ميان افکار عمومي فرانسه خريدار نداشت. گوبينو رئيس دفتر توکويل بود. اما افکاري نژادپرستانه داشت و معتقد به وجود يک نژاد برتر بود. اما توکويل چنين ديدگاهي نداشت و از اين نظر کاملا برخلاف يکديگر بودند اما با يکديگر مکاتبه داشتند. توکويل هم مدافع دموکراسي بود و هم فردي مذهبي شناخته مي‌شد. اما گوبينو فردي تماميت‌خواه و مدافع افکار سلطه‌جويانه و فاشيستي بود. اما اين دو با هم مکاتبه مي‌کردند.. : ماهنامه مهرنامه، شماره ۱۴، مرداد ۱۳۹۰
الکسی توکویل: تارنمای کتاب نیوز
آشنایی با نظریه الکسی دو توکویل: دکتر حمیدرضا جلائی پور
زندگینامه و آثار آلکسی دوتوکویل: تارنمای آفتاب
برخی از تالیفات او
«دموکراسی در آمریکا»، جلد اول این کتاب در سال ۱۸۳۵ و جلد دوم آن در سال ۱۸۴۰ نوشته شده است. این کتاب در ایران توسط علیرضا سید احمدیان ترجمه و توسط نشر چشمه منتشر شده است.
«انقلاب فرانسه و رژیم پیش از آن» که محسن ثلاثی آن را ترجمه و نشر مروارید آن را منتشر کرده است: تارنمای ویکی پدیا
زندگی و برخی از تالیفات او به زبان انگلیسی: بخش انگلیسی تارنمای ویکی پدیا
دموکراسی در آمریکا/ به زبان انگلیسی
برخی از نظریات و گفتاورد های او
«قوانین معمولاً ثابت نمی‌مانند، مگر اینکه براساس عادت های یک ملت وضع شوند؛ و عادت ها تنها قدرت قابل دوام و ماندگار دربین مردم است».
«ما در این ساعت روی یک آتشفشان خوابیده‌ایم... باد انقلاب می‌وزد، طوفانی در راه است».
«سوسیالیسم شکل جدیدی از بردگی است».
"وقتی انقلاب رخ می‌دهد که انسان‌ها احساس نوعی نارضایتی نمایند. تصورات انسان‌ها از واقعیات موثرتر از خود واقعیات است. وقتی انسان‌ها وضعیت خود را با دیگران مقایسه می‌نمایند، احساس نارضایتی برای آنان به وجود می‌آید و دست به انقلاب می‌زنند".
"علیرغم پیروزی انقلاب آزادیخواهانه فرانسه در ۱۸۷۹ ، به جای شکل گیری رژیم آزادمنش و دموکراتیک، مردم فرانسه شاهد شکل گیری رژیم استبدادی دموکراتیک در این کشورند، یعنی رژیمی که به نام اکثریت مردم به شهروندان اعمال قدرت می کند و به جای مردم سالاری مردم سواری می کند. ازاین رو جامعه ی فرانسه جامعه ی خطرناکی است و ازچاله ی استبداد سیاسی رژیم پیش ازانقلاب به چاه استبداد جمعی و اجتماعی پس ازانقلاب افتاده است".
"من به خودگردانی شهرها، اعتماد به نفس سیاسی و حداقل دخالت دولت ها در اداره امور معتقدم".
"انقلاب فرانسه قدرت دولت را افزایش داد و بیشتر پایان یک فرایند بود تا آغاز آن": منابع گوناگون و بسیاری از تارنماها
همگونی های جامعه ی امروز ایالات متحده و جریانات فعلی انتخابات ریاست جمهوری امریکا با پیش بینی های "توکویل" در کتاب "دموکراسی در امریکا"/ برنامه ی رادیو سی بی سی به زبان انگلیسی
تهیه و تدوین:
دکتر منوچهر سعادت نوری
گزیده ای از نوشتارها
http://msnselectedarticles.blogspot.ca/2016/10/blog-post_15.html
بخش های پیشین مجموعه ی یادداشت ها و نوشتارها و نامه ها
